امام (ع) درباره نژاد با برادرش سخن میگوید
حسن ابن موسی بغدادی - گفت در خراسان در خدمت علی بن موسی الرضا (ع) بودم آنحضرت با عده ای مشغول گفتگو بود ، زید بن موسی برادر آنحضرت حضور داشت با چند نفر صحبت میکرد و پیوسته میگفت ما کردیم و ما هستیم و افتخار بحسب و نسب خویش مینمود ، حضرت رضا علیه السلام سخن او را شنید چندی پیش زید در مدینه قیام کرده بود و عده ای را کشته و خانه های بنی عباس را آتش زده بود از این جهت او را زید النار میگفتند مأمون لشگری برای جلوگیری او فرستاده و دستگیرش کردند وقتی او را نزد مأمون آوردند فرمان داد زید را نزد برادر بزرگوارش ببرند تا تنبیه گردد .
یاسر خادم گفت هنگامیکه زید را نزد برادرش آوردند) فرمود ای زید ترا گول زده گفتار بعضی نادانان کوفه که می گویند (إن فاطمة احْصَنَتْ ، فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّيَّتَها عَلَى النَّارِ) مولد فرزندان فاطمه باك است خدا وندن ریه او را بر آتش جهنم حرام نموده است ؛ این مقام مخصوص حسن و حسین (ع) فرزندان بلا واسطه فاطمه است فاطمه است ، اگر تو معصیت خدا را الاسلام بکنی و داخل بهشت بشوی موسی بن جعفر (ع) پدرت بندگی کند روز ها روزه بگیرد و شبها را بعبادت بگذراند او هم داخل بهشت شود پس نتيجة مقام تو ارجمند تر است از موسی بن جعفر (ع).
بخدا سوگند نخواهد رسید مقام قرب و بهشت را هیچکس مگر با طاعت اگر تو فکر میکنی با معصیت و مخالفت خدا بـ آن مقام میرسی بد خیالی است با اینکه زین العابدین (ع) فرمود از برای نیکو کار ما دو پاداش و جزاء است و برای معصیت کار ماد و کیفر و عذابست .
زید عرض کرد من برادر و فرزند پدر شمایم ؛ فرمود آری تو برادر من هستی تا هنگامیکه اطاعت خدا را بکنی نوح گفت پروردگارا فرزندم از خانواده منست تو وعده داده ای آنها را نجات دهی خطاب شد بواسطة معصیت ها او را از خانواده نوح خارج نمودیم .
حسب و نسب - افتخارات نژادی - و قبیله ای،فخری است زمانی که توأم با سعی و کوشش و عمل خارجی و تقوای واقعی باشد.
دهقان سالخورده چه خوش گفت با پسر کی نور چشم من بجز از کشته ندروی
بهترین وسیله برای کسب فضیلت بکار انداختن نیروهای انسانی و بهره برداری از ذخائر طبیعی است انسان باید قدر و اندازه خویش را بداند
و از حدود خود تجاوز نکند (رحم الله امرا عرف نفسهُ وَلَمْ يَتَعدَ طَوْرَهُ) این جمله کوتاه را برای همیشه آویزه گوش دل قرار دهد خداوند رحمت آورد بر مردی که قدر خود بشناسد و از حدود خود تجاوز نکند و این آیه از قرآن را سرمشق همه کارها و فعالیتهای خویش قرار دهد ( من عمل صالحاً فلنفسه و من أساء فعليها و ما ربك بظلام للعبيد) هر كس نيكي کند برای خودش کرده و هر که بدی کند نیز بخودش کرده و خدا وند بکسی ظلم نمی کند .
یکی از اساسی ترین تربیتهای اسلامی هما نا ریشه کن نمودن خود خواهی و خود پرستی است فخریه نمودن بحسب و نسب یکی از شعبه های غریزه خود خواهی و خودپرستی است کوششی عجیب پیغمبر اسلام در این راه نمود و قدم مؤثری را بنفع جهان بشریت برداشت آنچنان کوشید تا آنجایی که صهیب رومی و بلال حبشی و سلمان فارسی و ابوذر غفاری را با یکدیگر برادر و یگانه نمود و همه مسلمانان را از سیاه و سفید از عرب و عجم از غنی وفقير بحكم كتاب آسمانيش برادر و برابر دانست (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ اخوه مسلمانان مؤمنين ببرنامه الهی همه با هم برادر و همه با هم در یک صف و يك رديف قرار گرفته اند .