اصحاب و یاران امام (ع)

بیشتر از دویست نفر جزء اصحاب آن حضرت بوده و از آن حضرت احادیث و روایات نقل کرده اند که از آنجمله است :

احمد بن محمد بن ابی نصر کوفی بزنطی

وی نخست از واقفیه ) هفت امامی ) بود بعد از عقیده سابق برگشت و با نحضرت خلوص ورزیده ، ومورد توجه خاص امام ٤ واقع گردیده و با امام مکاتبات داشت. روزی امام مرکب مخصوص خود را برای احمد فرستاد و احمد با همان الاغ سواری خدمت امام ٤ رسید ، و شب تا موقع نماز در حضور امام بماند.

امام فرمود شب را در نزد ما بمان و بخواب احمد شب را در حضور امام ماند ، امام دستور داد که بالش طبری ، و عبای قیاصری و لحاف مروی مخصوص امام را برای احمد بیاورند و فرمود بَيْتَكَ الله في عافية ( شب بسلامت ) بعد که امام از نزد احمد که در پشت بام بود پایین آمد احمد در رخت خواب مخصوص آن حضرت خوابیده گفت در خاطرم گذشت : امام بسیار تجلیل و احترام از من فرمود آیا مثل من پیدا میشود ، که در خانه ولی خدا و رختخواب او خوابیده ام ؟ ـ ناگاه صدای

هاتفی را شنیدم که مراصدا میزد ولی صاحب صدا را نشناختم . در اینحال یکی از غلامان امام نزد من آمد و گفت مولایم ترا می طلبد پائین رفتم فرمود

ای احمد جدم امير المؤمنين ٤ ، بعيادت صعصعة بن صوحان عبدی رفت ، فرمود: اى صعصعة ! عیادت من از تو موجب آن نشود که نزد خویشان خود غرور و نخوت ترا فراگیرد ، بلکه تواضع کن برای خدا تا ترا بلند کند » .

روایات بزنطی مورد وثوق اصحاب ماست و بصحت روایات و فقاهت وی علما اجماع دارند .

از تالیفات او کتابی است بنام جامع و در سال ۲۲۱ هجری در گذشت .

حسن بن على بن يقطين

از راویان و اصحاب امام ٤ و اصحاب ما روایات او را موثق میشمارند .

حسن بن سهل معروف بذي العلمين نیز از اصحاب آنحضرت بشمار میآید

حماد بن عثمان

از راویان موثق و مقامی محترم و مشخص در حضور امام داشت و از جمله کسانی است که علمای ما بر صحت روایات او و

در احکام اجماع دار در سال ۲۰۹ هجرت در گذشت .

ذکریا بن آدم اشعری قمی

دارای موقعیت خاص و مقامی بزرگ معنوی در حضور امام بود در سفر حج افتخار همراهی امام را داشت و با امام در يك هودج نشسته بود ؛ امام در حق او فرمود :

«مَأْمُونَ عَلَى الدِّينِ وَ الدُّنْیا »یعنی کسی است که مورد اعتماد و نقطه اتکاء دین و دنیا برای شیعیان است وی در قم در گذشته و قبرش در قم نیز معین و اکنون موجود است.

در فضل بن شاذان بن خلیل نیشابوری ( ابو محمد ازدی )

در وثوق و جلالت قدر و روحانیت بی نظیر است قریب ۱۸۰ جلد کتاب در اخبار و روایات تألیف نموده و از آنجمله فضایل ابن شادان که در تهران سابقا بطبع رسیده

کشی در رجال خود از ائمه علیهم السلام نقل کرده که همه او را ستوده اند او دارای جلالت شان و عظمت مقام در بین علمای امامیه است و حضرت ابو محمد حسن عسگری ٤ سه مرتبه بر او رحمت فرستاد و فرمود رحمت الله علیه قبر او در نیشابور نزديك قبر امامزاده محمد محروق واقع شده است و عالم ربانی والد مرحوم مؤلف بزيارتش نایل شده است علامه حلی میفرماید او رئيس گروه امامیه است رضی الله عنه.

یونس بن عبد الرحمن از موالى على بن يقطين

از اصحاب خاص امام ، دارای منزلتی بزرگ در میان علمای امامیه است و در علم فقه و فتوای احکام شرع ، امام ٤ مردم را با و ارجاع میداد و به عبدالعزیز بن مهتدی که در قم وکیل آنحضرت بود امر فرمود در احکام بیونس مراجعه کند

از چند نفر نقل شده که امام (ع) ۳ دفعه ضمانت ورود بهشت برای یونس فرمود و در سال ۲۰۸ هجرت در گذشت

ابو هاشم جعفری میگوید : کتاب يوم و لیله یونس را بامام یازدهم حسن عسکری ٤ نشان دادم فرمود : تألیف کیست؟ گفتم تالیف یونس بن عبدالرحمان فرمود : خداوند ، در مقابل هر کلمه و حرفی نوری از تجلیات انوار رحمت خود برای يونس عنایت فرموده است .

یونس بن يعقوب

از اصحاب امام بود، در مدینه در گذشت و امام شخصاً مباشرت دفن و کفن او را بعهده گرفت

علی بن مهزیار اهوازی

پدرش در کیش نصرانی بود، بدست امام مسلمان شد وی از موثقين و راویان بشمار میرود

مُعَمر بن خلاد بغدادی

در شمار موثقین راویان بشمار می آید

علی بن علی سنانی

از اهل سنانه ( توابع شهر مدینه )

از موثقین علما و اصحاب امام بوده و از لحاظ بصیرت دینی و معنویت مقام و منزلتی خاص در حضور امام داشه است

حسن بن علی بن فضال

از اصحاب بزرگوار امام هشتم

در علم و زهد و روحانیت مشهور ، و مقام او در نزد امام على بن موسى الرضا بسيار مشعشع و محترم بود.

علامه حلی در خلاصة الاقوال از فضل بن شاذان و اواز گروهی نقل میکند که این مرد مطهر و مقدس آنچنان وارسته و ملکوتی بود که وقتی بصحرا میرفت ، و سر بسجده میگذاشت مرغان هوا در روی شانه او مینشستند، و ما گمان میکردیم که پارچه یا عبائی روی زمین افتاده ، و وحشیان صحرا در دور او مشغول چرا میشدند و از او رم نمیکردند ، زیرا او را در صحرا بسیار دیده و با او انس گرفته بودند .

نماز پنچگانه را پیوسته در مسجد کوفه نزد ستون هفتم ، که معروف بمقام ابراهیم است بجا میآورد

وی در سال ۲۲۱ هجری در گذشته از تالیفات و آثار او چند کتاب باقی مانده، و از آن جمله کتابی است که در علم رجال نوشته و احمد بن محمد اشعری از آن نقل میکند .

حسن بن جهم

از موثقین راویان و دارای شخصیتی بزرگ در حضور امام بوده و از ارکان اربعه عصر خود بشمار میرفته ، در آخر سال ۲۲٤ هجری در ۷۵ سالگی در گذشت

159

پیغام و دستور اخلاقی که امام ٤ بدوستان خود داده

صاحب انوار البهيه بواسطه حضرت عبد العظيم ابن عبدالله حسنی ٤ ، از حضرت رضا ٤ نقل میکند که امام فرمود : ای عبد العظيم ! سلام مرا بدوستانم برسان ، و به آنان بگو ، که شیطان را بخود راه ندهند، و آنان را براستگوئی و رد امانت وادار نما، و بگو در مواردی که نفعی برایشان ندارد، مجادله ننمایند و با سکوت برگزار کنند نسبت بهمدیگر مهربان و دلسوز باشند ، با همدیگر معاشرت و دوستی نمایند ، زیرا این کار موجب نزدیکی بمن است و خود را مشغول به آزار همدیگر نکنند، و من بجان خود سوگند میخورم هر کس اینکار را بکند و دوستی از دوستان مرا بیازارد از خدا بخواهم او را بسخت ترین عذاب در دنیا گرفتار سازد، و در عالم آخرت از زیانکاران خواهد بود .

166