350 پرسش در محضر علی ابن موسی الرضا(ع)  ( صص 333-331 ) شماره‌ی 5839

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > احکام > روزه > کفاره

خلاصه

اگر گفته شود چرا در کفاره کسی که از آزاد نمودن بنده عاجز است به جایش روزه واجب شده نه حج یا نماز و یا غیر این دو از انواع عبادات؟ در جواب گفته می شود: لِأَنَّ الصَّلَاةَ وَ الْحَجَّ وَ سَائِرَ الْفَرَائِضِ مَانِعَةٌ لِلْإِنْسَانِ مِنَ التَّقَلُّبِ فِي أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ مَصْلَحَةِ مَعِيشَتِهِ مَعَ تِلْكَ الْعِلَلَ الَّتِي ذَكَرْنَاهَا فِي الْحَائِضِ الَّتِي تَقْضِي الصَّوْمَ وَ لَا تَقْضِي الصَّلاةَ. به خاطر آن که نماز و حج و سائر عبادات مانع مي شوند از این که انسان به امور معاش و مصالح دنیوی خود بپردازد به خلاف روزه که این طور نیست مضافاً به علتهایی که در مورد لزوم قضاء روزه در حائض گفته شد و بین روزه و نماز فرقهایی از این جهت بیان گردید.

متن

. ۱۱ - اگر گفته شود چرا در کفاره کسی که از آزاد نمودن بنده عاجز است به جایش روزه واجب شده نه حج یا نماز و یا غیر این دو از انواع عبادات؟ در جواب گفته می شود:

لِأَنَّ الصَّلَاةَ وَ الْحَجَّ وَ سَائِرَ الْفَرَائِضِ مَانِعَةٌ لِلْإِنْسَانِ مِنَ التَّقَلُّبِ فِي أَمْرِ دُنْيَاهُ وَ مَصْلَحَةِ مَعِيشَتِهِ مَعَ تِلْكَ الْعِلَلَ الَّتِي ذَكَرْنَاهَا فِي الْحَائِضِ الَّتِي تَقْضِي الصَّوْمَ وَ لَا تَقْضِي الصَّلاةَ.

به خاطر آن که نماز و حج و سائر عبادات مانع مي شوند از این که انسان به امور معاش و مصالح دنیوی خود بپردازد به خلاف روزه که این طور نیست مضافاً به علتهایی که در مورد لزوم قضاء روزه در حائض گفته شد و بین روزه و نماز فرقهایی از این جهت بیان گردید.

. ۱۲ - اگر گفته شود چرا در کفاره روزه دو ماه متوالی واجب شده و به جای آن یک ماه یا سه ماه واجب نگردیده؟

در جواب گفته می شود:

لِأَنَّ الْفَرْضِ الَّذِي فَرَضَهُ اللَّهُ تَعَالَي عَلَى الْخَلْقِ هُوَ شَهْرٌ وَاحِدٌ فَضُوعِفَ هَذَا الشَّهْرُ فِي الْكَفَّارَةِ تَوْكِيداً وَ تَعْلِيظاً عَلَيْهِ.

تكليف واجبی را که حق تعالی بر خلائق فرض و لازم قرار داده روزه یک ماه است در کفاره از باب تغلیظ و تأکید این یک ماه مضاعف شده و به دو ماه مبدل گردیده است.

. ۱۳ ـ اگر گفته شود چرا دو ماه متوالی و پشت سر هم واجب گردیده؟ در جواب گفته می شود:

لِئَلَّا يَهُونَ عَلَيْهِ الْآدَاءُ فَيَسْتَخِفَّ بِهِ لِأَنَّهُ إِذَا قَضَي مُتَفَرِّقاً هَانَ عَلَيْهِ الْقَضَاءُ وَ اسْتَحْفَ بِالْإِيمَانِ.

 برای این که اداء کفاره بر مجرم سهل و آسان نباشد تا در نتیجه ارتکاب خلاف برایش خفیف و بی مقدار تلقی گردد چه آن که اگر کفاره را بتواند متفرق و با فصاله بجا آورد قضاء و ادای کفاره بر او سهل و بی زحمت بوده در نتیجه اعمال و افعال ایمانی یعنی روزه و سائر تکالیفی که در آن کفاره لازم میآید نزد شخص سبک و بی ارزش محسوب می گردد.

مخاطب

میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب معارفی