350 پرسش در محضر علی ابن موسی الرضا(ع)  ( صص 317-319 ) شماره‌ی 5827

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > احکام > نماز > نماز آيات

خلاصه

اگر گفته شود چرا برای کسوف خواندن نماز واجب شده است؟ در جواب گفته می شود: لِأَنَّهُ آيَةٌ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَا يُدْرِي لِرَحْمَة ظَهَرَتْ أَمْ لِعَذَابِ فَأَحَبَّ النَّبِيُّ ﷺ أَنْ يَفْزَعَ أُمَّتُهُ لِخَالِقِهَا وَ رَاحِمِهَا عِنْدَ ذَلِكَ لِيَصْرِفَ عَنْهُمْ شَرَّهَا وَ يَقِيَهُمْ مَكْرُوهَهَا كَمَا صَرَفَ عَنْ قَوْمٍ يُونُسَ حِينَ تَضَرَّعُوا إِلَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ. زیرا کسوف آیه ای است از آیات خدا که نمی دانیم به نشانه رحمت حق عز و جل ظاهر شده یا به منظور عذاب الهی پدید آمده، باری نبی اکرم ﷺ دوست دارند که امتشان هنگام ظهور کسوف در مقابل خالق و راحم فزع و جزع و تضرع نموده تا شر آن از ایشان دفع گشته و بدین وسیله از امر مكروه مترتب بر آن مصون بمانند چنانچه قوم يونس وقتی در مقابل حق عز و جل تضرع و جزع و فزع نمودند باری تعالی عذاب را از آنها برگرداند».

متن

. ۴۵- اگر گفته شود چرا برای کسوف خواندن نماز واجب شده است؟ در جواب گفته می شود:

 لِأَنَّهُ آيَةٌ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَا يُدْرِي لِرَحْمَة ظَهَرَتْ أَمْ لِعَذَابِ فَأَحَبَّ النَّبِيُّ ﷺ أَنْ يَفْزَعَ أُمَّتُهُ لِخَالِقِهَا وَ رَاحِمِهَا عِنْدَ ذَلِكَ لِيَصْرِفَ عَنْهُمْ شَرَّهَا وَ يَقِيَهُمْ مَكْرُوهَهَا كَمَا صَرَفَ عَنْ قَوْمٍ يُونُسَ حِينَ تَضَرَّعُوا إِلَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ. 

زیرا کسوف آیه ای است از آیات خدا که نمی دانیم به نشانه رحمت حق عز و جل ظاهر شده یا به منظور عذاب الهی پدید آمده، باری نبی اکرم ﷺ دوست دارند که امتشان هنگام ظهور کسوف در مقابل خالق و راحم فزع و جزع و تضرع نموده تا شر آن از ایشان دفع گشته و بدین وسیله از امر مكروه مترتب بر آن مصون بمانند چنانچه قوم يونس وقتی در مقابل حق عز و جل تضرع و جزع و فزع نمودند باری تعالی عذاب را از آنها برگرداند».

. ۴۶- اگر گفته شود چرا نماز آیات ده رکعت میباشد؟

در جواب گفته می شود

 إِنَّ الصَّلَاةَ الَّتِي نَزَلَ فَرْضُهَا مِنَ السَّمَاءِ أَوَّلًا فِي الْيَوْمِ وَاللَّيْلَةِ فَإِنَّمَا هِيَ عَشْرُ رَكَعَاتِ فَجُمِعَتْ تِلْكَ الرَّكَعَاتُ....

 «نماز» یومیه واجبی که ابتداءً از آسمان نازل شده ده رکعت بود پس این ده رکعت در این نماز جمع گردید و این که سجود در آن واجب است به خاطر آن است که نماز در آن رکوع نیست مگر آن که حتماً سجود نیز دارد و نیز وجه دیگر برای سجود در این نماز آن است که مردم بدین وسیله نمازشان را به سجود و خضوع و خشوع ختم می کنند و اما این که چرا چهار سجده در آن واجب است جهت آن این است که هر نمازی که سجودش کمتر از چهار سجده باشد نماز نیست زیرا کمترین غرضی که از سجود در نماز تأمین می شود فقط از چهار سجده می باشد نه کمتر از .»آن

ه ۴۷- اگر گفته شود چرا به جای رکوع سجود قرار داده نشده؟

در جواب گفته می شود

لِأَنَّ الصَّلَاةَ قَائِماً أَفْضَلُ مِنَ الصَّلَاةِ قَاعِداً وَ لَا لِأَنَّ الْقَائِمَ يَرَي الْكُسُوفَ وَ الِانْجِلَاءَ وَ السَّاجِدَ لَا يَرَي.

 برای این که نماز ایستاده افضل از نشسته است و دیگر آن که شخص ایستاده کسوف و باز شدن قرص را میبیند ولی نشسته نمی بیند.

. ۴۸- اگر سؤال شود چرا نماز آیات از اصل نمازی که حق تعالی واجب کرده تغییر نموده است؟

در جواب گفته شده:

لِأَنَّهَا صَلَاةٌ لِعِلَّةٍ تَعْتُر أَمْرِ مِنَ الْأُمُورِ وَ هُوَ الْكُسُوفُ فَلَمَّا تَغَيَّرَتِ الْعِلَّةُ تَغَيَّرَ الْمَعْلُولُ.

زیرا نماز آیات به خاطر تغیر پیدا نمودن امری است از امور عالم آفرینش که عبارت باشد از كسوف و چون علت تغییر پیدا نموده معلول نیز متغیر میباشد.

مخاطب

میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب معارفی