350 پرسش در محضر علی ابن موسی الرضا(ع)  ( صص 317-315 ) شماره‌ی 5826

موضوعات

معارف دينی در کلام امام رضا (عليه السلام) > احکام > نماز > نماز ميت

خلاصه

اگر گفته شود برای چه خلائق امر شده اند بر مرده نماز بخوانند؟ در جواب گفته میشود لِيَشْفَعُوا لَهُ وَ يَدْعُوا لَهُ بِالْمَغْفِرَةِ لِأَنَّهُ لَمْ يَكُنْ فِي وَقْت مِنَ الْأَوْقَاتِ أَخْرَجَ إِلَى الشَّفَاعَةِ فِيهِ وَ الطَّلِبَةِ وَ الدُّعَاءِ وَ الِاسْتِغْفَارِ مِنْ تِلْكَ السَّاعَةِ. به خاطر آن که بدین وسیله برایش شفاعت کرده و دعاء کنند خداوند او را بیامرزد چه آن که در هیچ وقتی از اوقات انسان نیازمندتر به طلب آمرزش و دعاء از آن ساعت نمی باشد.

متن

. ۴۱- اگر گفته شود برای چه خلائق امر شده اند بر مرده نماز بخوانند؟ در جواب گفته میشود

لِيَشْفَعُوا لَهُ وَ يَدْعُوا لَهُ بِالْمَغْفِرَةِ لِأَنَّهُ لَمْ يَكُنْ فِي وَقْت مِنَ الْأَوْقَاتِ أَخْرَجَ إِلَى الشَّفَاعَةِ فِيهِ وَ الطَّلِبَةِ وَ الدُّعَاءِ وَ الِاسْتِغْفَارِ مِنْ تِلْكَ السَّاعَةِ.

به خاطر آن که بدین وسیله برایش شفاعت کرده و دعاء کنند خداوند او را بیامرزد چه آن که در هیچ وقتی از اوقات انسان نیازمندتر به طلب آمرزش و دعاء از آن ساعت نمی باشد.

ه ۴۲۔ اگر سائل بگوید چرا در نماز بر اموات پنج تکبیر واجب است نه چهار تا و نه شش تا؟

در جواب گفته می شود

إِنَّمَا الْخَمْسُ أُخِذَتْ مِنَ الْخَمْسِ الصَّلَوَاتِ فِي الْيَوْمِ وَ اللَّيْلَةِ وَ ذَلِكَ أَنَّهُ لَيْسَ فِي الصَّلَاةِ تَكْبِيرَةُ مَفْرُوضَةٌ إِلَّا تَكْبِيرَةُ الافْتِتَاحِ فَجُمِعَتِ التَّكْبِيرَاتُ الْمَفْرُوضَاتُ فِي الْيَوْمِ وَ اللَّيْلَةِ فَجُعِلَتْ صَلَاةً عَلَى الْمَيِّتِ.

عدد پنج مأخوذ است از تعداد پنج نماز که در روز و شب خوانده میشود و شرح آن این است که در نمازهای واجب هیچ تکبیری واجب نیست مگر تکبیرة الاحرام و چون تعداد نمازهای روز و شب پنج تا است قهرا مجموع تکبیرة الاحرام هایی که در شب و روز گفته میشود پنج تا بوده لذا این تکبیرات را نماز بر میت قرار داده اند.

ه ۴۳ اگر سائل بگوید چرا در نماز میت رکوع و سجود نمی باشد؟ در جواب گفته می شود:

لِأَنَّهُ لَمْ يَكُنْ يُرِيدُ بِهَذِهِ الصَّلَاةِ التَّذَلَّلَ وَ الْحُضُوعَ إِنَّمَا أُرِيدُ بِهَا الشَّفَاعَةُ لِهَذَا الْعَبْدِ الَّذِي قَدْ تَحْلَّي عَمَّا خَلَّفَ وَ اخْتَاجَ إِلَى مَا قَدَّمَ.

زیرا مقصود از این نماز تذلل و خضوع و خشوع نمی باشد بلکه مراد شفاعت کردن از بنده ای است که از دنیا رفته و بدین وسیله از بازماندگان جدا گردیده است».

. ۴۴- اگر سائل بگوید چرا خواندن نماز بر میت را پیش از مغرب و بعد از طلوع فجر جائز میدانید؟

در جواب گفته می شود:

لِأَنَّ هَذِهِ الصَّلَاةَ إِنَّمَا تَحِبُ فِي وَقْتِ الْحُضُورِ وَ الْعِلَّةِ وَ لَيْسَتْ هِيَ مُوقَتَةً كَسَائِرِ الصَّلَوَاتِ وَ إِنَّمَا هِيَ صَلَاةٌ .... این نماز در وقت حضور موت و بیماری مرگ واجب میباشد و وقت معینی همچون نمازهای دیگر ندارد بلکه نمازی است که در وقت حدوث مرگ که امری است غیر اختیاری برای انسان واجب می گردد و در واقع خواندن این نماز حقی است از میت بر عهده احیاء که باید آن را اداء کنند و حقوق را در هر وقتی میتوان اداء نمود مشروط به این که وقت خاصی نداشته باشد چنانچه این جا چنین است.

مخاطب

میانسال ، کارشناسان و صاحبنظران

قالب

سخنرانی ، کارگاه آموزشی ، کتاب معارفی