6- اگر سائل بگوید چرا بعد از تکبیر شهادتین ایراد می شوند؟
در جواب گفته می شود
لِأَنَّ إِكْمَالَ الْإِيمَانِ هُوَ التَّوْحِيدُ وَ الْإِقْرَارُ لِلَّهِ بِالْوَحْدَانِيَّةِ وَ الثَّانِي الْإِقْرَارُ لِلرَّسُولِ بِالرِّسَالَةِ لِأَنَّ طَاعَتَهُمَا وَ مَعْرِفَتَهُمَا مَقْرُونَتَانِ وَلِأَنَّ أَصْلَ الْإِيمَانِ إِنَّمَا هُوَ الشَّهَادَةُ فَجُعِلَتِ الشهادتين [شَهَادَتَيْن شَهَادَتَيْنِ كَمَا جُعِلَ سَائِرُ الْحُقُوقِ شَهَادَتَيْنِ فَإِذَا أُقِرَّ لِلَّهِ بِالْوَحْدَانِيَّةِ وَ أُقِرَّ لِلرَّسُولِ بِالرِّسَالَةِ فَقَدْ أُقِرَّ بِجُمْلَةِ الْإِيمَانِ لِأَنَّ أَصْلَ الْإِيمَانِ إِنَّمَا هُوَ الْإِقْرَارُ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ.
اکمال ایمان به دو چیز است
الف: توحید و اقرار به یگانگی و وحدانیت حق تعالى.
ب اقرار به رسالت حضرت خاتم الأنبياء ، چه آن که اطاعت خدا و رسولش و معرفت این دو با هم مقرون میباشد از این رو این دو شهادت بعد از تکبیر باید ایراد شوند.
جهت دیگر آن که اصل ایمان شهادت است پس آن را دو شهادت قرار دادند همان طوری که در سایر حقوق دو شهادت جعل گردیده باری وقتی مؤذن نسبت به خدا اقرار به وحدانیت و به رسول اقرار به رسالت نمود مسلّماً اقرار به کل ایمان نموده چه آن که اصل ایمان اقرار به خدا و رسولش میباشد.
. ۷- اگر سائل بگوید چرا بعد از شهادتین دعوت به نماز قرار داده شده؟
در جواب گفته می شود:
لِأَنَّ الْأَذَانَ إِنَّمَا وُضِعَ لِمَوْضِعِ الصَّلَاةِ وَ إِنَّمَا هُوَ نِدَاءٌ إِلَى الصَّلَاةِ فَجُعِلَ النَّدَاءُ إِلَى الصَّلَاةِ فِي وَسَطِ الْأَذَانِ.....
برای این که اساساً اذان را برای نماز تشریع و جعل کرده اند چه آن که اذان عبارت است از خواندن خلائق به نماز لذا خواندن مردم به نماز را در وسط اذان قرار داده اند یعنی قبل از آن چهار فصل و بعدش نیز چهار فصل دیگر قرار داده شده چهار فصل قبل عبارتند از دو تکبیر و دو شهادت و چهار فصل بعد عبارتند از دعوت به فلاح و رستگاری تا بدین ترتیب مردم بر اعمال نیک و خواندن نماز تحریک و تحریص شوند، سپس دعوت به انجام بهترین اعمال تا به خواندن نماز ترغیب گردند سپس مؤذن نداء به تکبیر و پس از آن به تهلیل بلند میکند و بدین ترتیب بعد از دعوت مردم به نماز چهار فصل واقع می شود همان طوری که قبلش چهار فصل بود و کلامش را مؤذن به ذکر الله و تحمید او ختم می کند همان طوری که به این دو افتتاح نموده بود.