بسیاری از محققان بر این باورند که تنها فرزند حضرت محمد بن على، جواد الائمه میباشد که در اواخر عمر به حضرت هدیه شده است. حتی برخی از واقفیها مانند حسین بن قیاما برای بهانه تراشی این پندار را مطرح می سازد که حضرت چون فرزند ندارد امام نمی تواند باشد، زیرا امام عقیم و بدون نسل نیست.(1) عیون، ج ۲، ص ۲۲۶ ) ولادت محمد بن علیه این پندار را زدوده و حضرت فقط جواد الائمه را به یادگار نهاد. به همین جهت کنیه حضرت را «ابو محمد» می دانند. (2) ۲ ارشاد، ج ۲، ص ۲۷۱، اعیان الشیعه، ج ۲، ص ۱۳، مناقب، ج ۴، ص ۳۹۷ دلائل الامامة، ص ۱۸۰، اعلام الوری، ص ۳۴۱، عمدة الطالب، ص ۲۴۱ ، تحفة الازهار، ج ۳، ص ۴۲۱ )
در مقابل دیدگاه دیگر این است که حضرت بیش از یک فرزند داشته است. برای علی بن موسی پنج پسر و یک دختر و یا سه و یا دو فرزند نام می برند.(1) دلائل الامامة، ص ۱۸۰، اعیان الشیعه، ج ۲، ص ۱۳. )این خشاب فرزندان حضرت را این گونه نام می برد، محمد، محمد الحسن جعفر ابراهیم، حسن، عایشه. (2) بحار، ج ۴۸، ص ۳۲۰، بحار، ج ۴۹، ص ۲۳۳، كشف الغمة، ج ۳، ص ۵۸ )اربلی نیز می گوید فرزندان وی شش نفرند پنج پسر: محمد، قانع، حسن، جعفر، ابراهیم، حسن و حسین و یک دختر به نام عایشه (3). كشف الغمة، ج ۳، ص ۵۸ )ابن جوزی فرزندان را همین شش تن نام میبرد.(4) تذکرة الخواص، ص ۴۴۷ )شبراوی نیز همین پنج پسر و یک دختر را نام میبرد.(5) الاتحاف يجب الاشراف، ص ۱۶۸ )ابن صباغ نیز همین شش تا را از ابن خشاب نقل می نماید.(6) فصول المهمة، ج ۲، ص ۱۰۳۱. )خطیب بغدادی،(7) تاریخ بغداد، ج ۱۹، ص ۱۴۹. )ذهبی،(8) سیر اعلام النبلاء، ج ۹، ص ۳۹۳. )شبلنجی،(9) نور الابصار، ج ۲، ص ۱۱۷. )محمدشافعی(10) ۱۰. مطالب السؤول، ج ۲، ص ۱۳۷. )و ابن حجر نیز همین تعداد را نام میبرند.(11) ۱۱. صواعق المحرقه، ص ۲۰۵ )
در میان نویسندگان شیعه مرحوم مفید در بیان فضایل جواد الائمه می گوید: وی بر دیگر برادران خود برتری داشت لفضله على جماعة اخوته و اهل بیته (12) ۱۲. الارشاد، ج ۲، ص ۲۴۷. )بر تمام برادران خانواده اش برتری داشت اگر منظور از «اخوة» برادران باشد. کفعمی فرزندان حضرت را سه نفر ذکر میکند(1) مصباح کفعمی، ص ۶۹۲ )و نیز بحار از کتاب «عدد برای حضرت دو فرزند به نامهای محمد و موسی بیان می نماید. (2) ۲. بحار، ج ۴۹، ص ۲۲۲ )تاریخ الائمه هم همین دو تن را عنوان مینماید(3) مجموعه نفیسه، ص ۲۱ )بزنطی از حضرت می پرسند شما دو پسر به یادگار داری کدام یک بعد از شما امام می باشند.(4) منتهی الآمال، ج ۲، ص ۵۴۸ )تاریخ گزیده نیز امام زاده حسین را که در قزوین مدفون است، فرزند امام رضا می داند. (5) ۵ تاریخ گزیده، ص ۲۰۶. )محدث قمی از عیون نقل می کند دختری به نام «فاطمه» از حضرت یاد میشود(6) منتهی الآمال، ج ۲، ص ۵۴۸ )خود ایشان نیز می گوید حضرت را دختری به نام «فاطمه» بوده است که با محمد بن جعفر بن قاسم بن اسحاق بن عبد الله بن جعفر بن ابی طالب ازدواج نموده است. (7) همان، ص ۵۴۹ )
بر اساس این منابع گرچه بسیاری از محققان دیدگاه اول را پذیرفته اند، لیکن دیدگاه دوم نیز دور از تحقیق نیست؛ زیرا ممکن است حضرت از همسر کنیزش سبیکه فرزندان متعدد داشته باشد که بعد از امام جواد متولد شده اند و یا حضرت کنیز دیگری غیر از سبیکه داشته که فرزندان دیگر از آنان بوده اند. در تعبیر کفعمی هم آمده همسر حضرت غیر از کنیزها ام حبیب بوده است. (8) مصباح کفعمی، ص ۵۴۹ )کنیه متداول حضرت ابوالحسن» نشانه دیگری بر وجود فرزندان بیشتری برای حضرت میباشد.
در هر صورت اگر فرزندان دیگری برای امام رضا بوده همه آنها از کنیزان بودند. از دختر مأمون ام حبیبه فرزندی نصیب حضرت نشده است. البته کنیه داشتن به عنوان ابالحسن بر اساس دیدگاه اول به لحاظ مفهوم واژگانی میتواند باشد که در بین عرب رسم است که بدون داشتن پسر یا حتی پیش از ازدواج شخص، کنیه ای مورد پسند برای وی در نظر میگیرند، و الله سبحانه هو العالم.